Politolog KUL zaznacza, że mimo zwycięstwa Związku Ojczyzny – Litewskich Chrześcijańskich Demokratów (TS-LKD) w I turze, nie jest pewne czy to ta partia będzie tworzyła koalicję.

„Podczas poprzednich wyborów do Seimasu w 2016 r. konserwatyści zdobyli najwięcej głosów, ale w II turze w wyborach większościowych to Chłopi uzyskali większość, co ostatecznie przełożyło się na ich sukces. Wydaje się, że bez względu na to kto ostatecznie utworzy rząd, na Litwie będzie kontynuowany dotychczasowy kurs w polityce zagranicznej (relacje z USA i UE, współpraca z Polską) oraz wewnętrznej: koncentracji na tematach społeczno-ekonomicznych i walce ze skutkami pandemii” – powiedziała dr Kuczyńska-Zonik.

Dodała, że wyniki wyborów nie były dużym zaskoczeniem, gdyż sondaże z września wskazywały duże poparcie dla obu partii, które zdobyły największą liczbę głosów, z lekką przewagą Chłopów i Zielonych (wg badań „Vilmorus“ LVŽS i TS-LKD uzyskałyby po 15 proc.; wg „Baltijos tirimai” – odpowiednio 23 proc. i 18 proc.).

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) uzyskała 4,8 proc., i nie przekroczyła progu wyborczego, co oznacza spadek poparcia w stosunku do poprzednich wyborów (obecnie partia posiada 8 mandatów w Seimasie).

„W parlamencie będą mogli ją reprezentować jedynie kandydaci, którzy wygrali w okręgach jednomandatowych (przewiduje się, że ugrupowanie może zdobyć 2-5 miejsc). Wydaje się, że na niskie noty wpłynęły krytyczne komentarze członków partii w stosunku do działań rządu litewskiego wobec Białorusi (w tym wypowiedź Zbigniewa Jedzińskiego broniącego Łukaszenkę)” – zaznacza ekspertka.

Dr Kuczyńska-Zonik podkreśla, że zgodnie z litewską konstytucją jednoizbowy parlament na Litwie (Seimas) składa się z 141 członków. 70 osób wybieranych jest w wyborach proporcjonalnych w jednym okręgu ogólnokrajowym z list partyjnych, natomiast 71 – w okręgach jednomandatowych zgodnie z zasadą większościową.

W przypadku wyborów proporcjonalnych obowiązuje 5-procentowy próg wyborczy dla partii i 7-proc. dla koalicji partii. Z kolei w jednomandatowych okręgach wyborczych wymagane jest uzyskanie ponad 50 proc. głosów – w przeciwnym wypadku organizuje się drugą turę, w której bierze udział dwóch kandydatów o największej liczbie głosów zdobytych w pierwszej turze.

I tura wyborów parlamentarnych na Litwie odbyła się 11 października (II tura będzie 25 października). Największe poparcie w wyborach proporcjonalnych uzyskali konserwatywny Związek Ojczyzny – Litewscy Chrześcijańscy Demokraci (TS-LKD) – 24 proc. i centrolewicowy Litewski Związek Chłopów i Zielonych (LVŽS) – 17,5 proc.; następnie Partia Pracy (DP) – 9,5 proc., Litewska Partia Socjaldemokratyczna (LSDP) – 9,3 proc., Partia Wolności (LP) – 9 proc. oraz Ruch Liberalny Republiki Litewskiej (LRLS) – 6,8 proc.

W większości okręgów jednomandatowych wymagana będzie druga tura. Frekwencja wyniosła 47 proc. i jest niższa niż w poprzednich wyborach o 3 proc.